Δοκιμάζεται η ποιότητα ζωής στα αστικά κέντρα

Ερευνα της Public Issue για την «Κ» καταγράφει τις θετικές και αρνητικές απόψεις των πολιτών για την καθημερινότητα, το περιβάλλον, την ασφάλεια και την ψυχαγωγία σε δέκα μεγάλες πόλεις
Του ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ
Η έρευνα της Public Issue για την «Ποιότητα Ζωής στις Μεγάλες Πόλεις της Ελλάδας», πραγματοποιήθηκε τον Μάιο του 2008, για λογαριασμό της «Καθημερινής». Στη μέτρηση, περιλαμβάνονται συνολικά δέκα από τις μεγαλύτερες πόλεις της Ελλάδας, με κριτήριο το πληθυσμιακό μέγεθος του αντίστοιχου δήμου και τη σχετική αντιπροσώπευση των γεωγραφικών περιφερειών της χώρας. Κατά σειρά κατάταξης περιλαμβάνονται: Θεσσαλονίκη (385.406 κάτοικοι), Πειραιάς (181.933), Πάτρα (168.530), Ηράκλειο (135.761), Λάρισα (131.095), Βόλος (85.001), Ιωάννινα (67.384), Καβάλα (59.222), Σέρρες (55.996), Χανιά (55.838). Ο συνολικός πληθυσμός των εν λόγω περιοχών υπολογίζεται αθροιστικά σε 1,3 εκατ. κατοίκους. Αντιπροσωπεύει περίπου το 20% (1/5) του αστικού πληθυσμού της χώρας και περίπου το 50% του πληθυσμού των μεγάλων ελληνικών πόλεων, με πληθυσμό άνω των 50.000 κατοίκων. Σε κάθε πόλη, χωριστά, επελέγη ένα δείγμα 400-500 κατοίκων, αντιπροσωπευτικό του πληθυσμού της πόλης.
Η κατασκευή του δείκτη
Για την κατασκευή του δείκτη χρησιμοποιούνται συνολικά 24 επιλεγμένες μεταβλητές (ερωτήσεις), οι οποίες αποτυπώνουν εμπειρικά -στο μέτρο του δυνατού- τις σημαντικότερες παραμέτρους του σύγχρονου τρόπου ζωής των κατοίκων των μεγάλων ελληνικών πόλεων. Συγκεκριμένα: τις συνθήκες κατοικίας και διαμονής, την απασχόληση, τη μετακίνηση, το κόστος διαβίωσης, τις δυνατότητες μόρφωσης, την επάρκεια των υπηρεσιών υγείας, την κατάσταση του περιβάλλοντος, τον βαθμό κοινωνικής συνοχής και την αναψυχή. Μεθοδολογικά, αυτό επιτυγχάνεται με την εμπειρική μέτρηση-αποτύπωση: 1) Του βαθμού ικανοποίησης από τις υπηρεσίες συλλογικής κατανάλωσης και τις υποδομές που παρέχει μια πόλη: (π.χ. δημόσιες συγκοινωνίες, υπηρεσίες υγείας, υπηρεσίες παιδείας κ.λπ.). 2) Των διαμορφωμένων κοινωνικών αντιλήψεων (perceptions) για την εικόνα της πόλης, σχετικά με τις δυνατότητες απασχόλησης, την αγορά ακινήτων, το περιβάλλον, τον βαθμό ενσωμάτωσης των μεταναστών, τις δυνατότητες διασκέδασης κ.ά. 3) Των εκτιμήσεων και των προσδοκιών για τις τάσεις εξέλιξης της πόλης και τις προοπτικές οικονομικής ανάπτυξής της. 4) Των υποκειμενικών παραστάσεων για το διαθέσιμο οικογενειακό εισόδημα.
Από τις απαντήσεις των ερωτηθέντων κατασκευάζεται μια τριθέσια κλίμακα ικανοποίησης από την ποιότητα ζωής στην πόλη (-, 0, +), όπου «-» υποδηλώνει το ποσοστό των δυσαρεστημένων από την ποιότητα ζωής στην πόλη, «0» το ποσοστό των ουδέτερων (ούτε ικανοποιημένοι/ούτε δυσαρεστημένοι) και «+» το ποσοστό των ικανοποιημένων από την ποιότητα ζωής στην πόλη (βλέπε παραπλεύρως, τα σχετικά διαγράμματα των πόλεων).
Στη συνέχεια, με βάση τον λόγο των γνωμών που υποδηλώνουν «ικανοποίηση» προς τις γνώμες που υποδηλώνουν «δυσαρέσκεια» (δηλαδή το ποσοστό των ατόμων που δηλώνουν ότι είναι ικανοποιημένοι από την ποιότητα της ζωής στην πόλη που διαμένουν, έναντι του ποσοστού των ατόμων που δηλώνουν ότι είναι δυσαρεστημένοι), προκύπτει ο Δείκτης Ικανοποίησης από την Ποιότητα Ζωής στις Πόλεις (UrbaLife SatisfactioIndex - ULSI). Από τον τρόπο υπολογισμού του προκύπτει, κατά συνέπεια, ότι τιμή 100 στον δείκτη ικανοποίησης σημαίνει πως στη συγκεκριμένη πόλη υφίσταται απόλυτη ισοδυναμία ικανοποιημένων/δυσαρεστημένων κατοίκων από την ποιότητα ζωής, που αυτή παρέχει. Τιμή 200 στον δείκτη υποδηλώνει, ότι ο αριθμός των πολιτών που αισθάνεται ικανοποιημένος από την ποιότητα της ζωής του είναι διπλάσιος από εκείνους που εκφράζουν δυσαρέσκεια για την υφιστάμενη ποιότητα ζωής τους. Τέλος, τιμή 50 σημαίνει, ότι το ποσοστό των δυσαρεστημένων από την ποιότητα ζωής σε μια πόλη είναι διπλάσιο από το αντίστοιχο ποσοστό των ικανοποιημένων.
Η κατάταξη των πόλεων
Η συνολική κατάταξη των ελληνικών πόλεων, με βάση τις τιμές που καταγράφουν στον εν λόγω δείκτη δίδεται στο σχετικό διάγραμμα και είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα.
Το 2008, οι Ελληνες οι πιο ικανοποιημένοι με την ποιότητα ζωής που διαθέτουν συναντώνται στα Χανιά (Δ=130), στη Λάρισα (Δ=129, η με διαφορά ανάμεσα στις δύο πόλεις είναι ελάχιστη) και στα Γιάννενα (Δ=115).
Αντιθέτως, οι κάτοικοι του Πειραιά (Δ=53), της Θεσσαλονίκης (Δ=67), και της Πάτρας (Δ=75), καταγράφουν τα υψηλότερα ποσοστά δυσαρέσκειας από την ποιότητα ζωής τους. Οι περισσότερες ελληνικές πόλεις παρουσιάζουν χαμηλά ποσοστά ικανοποίησης από την ποιότητα ζωής (100, βλέπε διάγραμμα κατάταξης).
Το μέγεθος μετράει!
Φυσικά, οι λόγοι που διαμορφώνουν τις πεποιθήσεις και αντιλήψεις των πολιτών για την πόλη τους διαφέρουν σημαντικά από πόλη σε πόλη και θα παρουσιαστούν από την «Καθημερινή», αναλυτικά, στα αφιερώματα που θα ακολουθήσουν. Ωστόσο, από μια πρώτη ανάγνωση του δείκτη προκύπτει ότι το μέγεθος της πόλης παίζει σημαντικό ρόλο. Στις περισσότερες περιπτώσεις (με εξαίρεση τη Λάρισα) το μέγεθος της πόλης και η ποιότητα της ζωής φαίνεται να συνδέονται αντίστροφα.
Οσο μεγαλύτερο είναι το μέγεθος της πόλης, τόσο μικρότερη είναι η ικανοποίηση από την ποιότητα ζωής που δηλώνουν οι κάτοικοί της. Και αντιστρόφως, όσο μικρότερη είναι η πόλη, τόσο μεγαλύτερη είναι η ικανοποίηση από τη ζωή που δηλώνεται. Επιπλέον, ενδιαφέρον παρουσιάζει και η διαπίστωση, ότι η ικανοποίηση από τις υπηρεσίες που παρέχει μια πόλη, δεν εξασφαλίζει αυτομάτως στα μάτια των κατοίκων της και την καλύτερη αξιολόγηση της εικόνας της. [+] ΓPAΦHMA 1 [+] ΓPAΦHMA 2 [+] ΓPAΦHMA 3 [+] ΓPAΦHMA 4 [+] ΓPAΦHMA 5 [+] ΓPAΦHMA 6 [+] ΓPAΦHMA 7 [+] ΓPAΦHMA 8 [+] ΓPAΦHMA 9 [+] ΓPAΦHMA 10 [+] ΓPAΦHMA 11 [+] ΓPAΦHMA 12 [+] ΓPAΦHMA 13 [+] ΓPAΦHMA 14 [+] ΓPAΦHMA 15 [+] ΓPAΦHMA 16 [+] ΓPAΦHMA 17 [+] ΓPAΦHMA 18 [+] ΓPAΦHMA 19 [+] ΓPAΦHMA 20


Πηγή: Καθημερινή